Kategori: Makaleler

Handan Ne Anlatıyor? Bilimin ve İnsan Ruhunun Kesiştiği Nokta Edebiyatı her zaman sadece “hikâye anlatma sanatı” olarak görmek büyük bir haksızlık olurdu. Çünkü bazı eserler, kelimelerin ötesine geçer ve insanın varoluşuna dair derin sorular sorar. Halide Edib Adıvar’ın Handan romanı da tam olarak bunu yapıyor. Bilimsel bir merakla yaklaştığımızda, Handan sadece bir aşk ve hayal kırıklığı hikâyesi değil; insan ruhunun, duygusal zekânın ve psikolojik dayanıklılığın bilimsel açıdan incelenebileceği bir laboratuvar gibi karşımıza çıkıyor. Duyguların Anatomisi: Handan’ın İç Dünyasına Bilimsel Bir Bakış Handan karakteri, 20. yüzyıl başındaki bir kadının içsel çatışmalarını modern psikolojinin diliyle anlatır. Freud’un psikanalitik kuramına göre Handan, bastırılmış…

Google Earth Canlı Ücretli mi? Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektiflerinden Bir Felsefi İnceleme Her şeyin dijitalleştiği bir dünyada, teknolojinin sunduğu araçlar insanın gerçeklik algısını yeniden şekillendiriyor. Google Earth gibi platformlar, gezegenimizi parmaklarımızın ucunda bir tık kadar yakın kılarak bize bir bakış açısı sunuyor. Bu dijital araçlar, fiziksel dünyamızın bir yansımasını yaratırken, gerçekliğin ne olduğu, bilgimizin nasıl şekillendiği ve teknolojinin etik sınırlarının nereye kadar uzandığı gibi derin soruları da beraberinde getiriyor. Filozof bakışıyla baktığımızda, bu tür teknolojik gelişmeler yalnızca araçlar değil, aynı zamanda insanın dünyayı anlamlandırma biçimini etkileyen güçlerdir. Peki, Google Earth Canlı’yı kullanmak, bir tür bilgiye sahip olma ve onu…

Allah Tekkesi Ne Demek? Farklı Bakış Açılarıyla Derin Bir Yolculuk Bazen bir kelime, bir inancı ya da bir yaşam biçimini anlatmaktan çok daha fazlasını taşır. “Allah tekkesi” ifadesi de tam olarak böyle bir kavram. Kimine göre derin bir maneviyat alanı, kimine göreyse tarihsel bir kurumun simgesi. Bugün gelin, bu kelimeyi hem duygular hem de veriler ışığında, kadın ve erkek bakış açılarını harmanlayarak inceleyelim. Allah Tekkesi Nedir? Anlamın Katmanlarına Bir Bakış Tasavvufun Kalbinde Bir Mekân “Allah tekkesi” ifadesi, tarihsel olarak “dervişlerin toplandığı, Allah’ı zikretmek için bir araya geldiği yer” anlamına gelir. Osmanlı döneminde tekkeler, yalnızca dini merkezler değil; aynı zamanda kültürel,…

Global Şirketi Kimin? Toplumsal Yapıların İzinde Bir Sosyolojik Yolculuk Bir araştırmacı olarak çoğu zaman kendimi şu soruyla yüzleşirken buluyorum: “Toplum dediğimiz şey gerçekten kimin elinde şekilleniyor?” Bu soruya baktığımızda, sadece devletleri veya aileleri değil, küresel ölçekte var olan büyük şirketleri de tartışmaya katmamız gerekiyor. Çünkü günümüzde küresel şirketler yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda kültürel ve toplumsal birer aktör olarak da hayatımızın merkezinde yer alıyor. Bu bağlamda, “Global şirketi kimin?” sorusu, sadece mülkiyetle değil, toplumsal normlarla, cinsiyet rolleriyle ve kültürel pratiklerle de doğrudan bağlantılıdır. Toplumsal Normlar ve Global Şirketler Toplumlar, yazılı olmayan kurallar olan normlarla ayakta durur. Bu normlar, neyin kabul…

Hava Muhalefeti Filmini Kaç Kişi İzledi? Geleceğe Dair Vizyoner Bir Bakış Bazen bir film sadece bir film değildir. “Hava Muhalefeti” de tam olarak böyle bir deneyim sundu. Onu izleyen herkes, farklı bir bakış açısı kazanırken aynı zamanda geleceğe dair kendi tahminlerini yapmaya başladı. Ben de bu yazıda, izlenme rakamlarından çok daha fazlasını tartışmak istiyorum. Çünkü rakamlar, toplumsal hafızanın yalnızca küçük bir göstergesidir. Asıl soru şu: Bu film, gelecekte bizleri nasıl bir düşünsel yolculuğa çıkaracak? İzlenme Sayılarının Ötesinde Bir Anlam “Hava Muhalefeti” filmini kaç kişinin izlediği elbette ki önemli bir veri. Ancak bu sayı, sinema salonlarında ve dijital platformlarda oluşan toplumsal…

Geri Dönüşüm ile Neler Yapılabilir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin Gücü: Anlatıların Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, her zaman olduğu gibi, insan düşüncesinin ve ruhunun en derin köşelerine inebilen, anlatıları dönüştüren bir güce sahiptir. Kelimeler, birer araçtan öteye geçer ve bazen varlıkların, bazen dünyaların yeniden şekillendirilmesinin kapılarını açar. Tıpkı bir metnin yeniden yazılması, bir karakterin geçmişiyle barışması ya da bir öykünün dönüşmesi gibi, geri dönüşüm de benzer şekilde eskiyi yeniden şekillendirme ve yeni bir anlam yaratma sürecidir. Geri dönüşüm, sadece fiziksel dünyanın yeniden inşa edilmesi değil, aynı zamanda fikirlerin, anlatıların ve karakterlerin yeniden hayat bulmasıdır. Edebiyat, geçmişi geleceğe taşırken, her yeni metin…

Gerede Eskiden Nereye Bağlıydı? Tarihi Bir İnceleme Gerede’nin Tarihsel Geçmişi ve Coğrafi Bağlantıları Gerede, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’ne yakın, Bolu iline bağlı bir ilçedir. Günümüzde gelişmiş bir yerleşim yeri olarak dikkat çeken Gerede, geçmişte pek çok kez coğrafi ve idari olarak değişikliklere uğramıştır. Bu yazıda, Gerede’nin tarihsel bağlamda hangi bölgelere ve idari birimlere bağlı olduğunu inceleyeceğiz. Tarihin farklı dönemlerinde Gerede’nin idari yapısındaki değişikliklerin ne yönde ilerlediğini, günümüz akademik tartışmaları ışığında detaylandıracağız. Gerede, özellikle Osmanlı İmparatorluğu döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında, hem coğrafi olarak hem de idari açıdan çeşitli değişimlere uğramıştır. Bu değişiklikler, yerleşim yerinin kültürel yapısını, ekonomik yapısını ve toplumsal yapısını…

Hamayon Ne Demek? Bilimin ve Kültürün Kesişiminde Bir Kavram Bilimsel merak, bizi sıradan bir kelimenin bile derin anlamlarını araştırmaya iter. “Hamayon” kelimesi, kulağa mistik bir ezgi gibi gelir; ancak kökeni, kullanımı ve anlam katmanları düşünüldüğünde hem antropolojik hem de psikolojik olarak zengin bir dünyaya açılır. Peki “Hamayon” gerçekten ne anlama gelir? Hangi kültürel ve bilimsel bağlamlarda karşımıza çıkar? Bu yazıda, bu kavramın izini bilimsel bir mercekten takip edeceğiz. Hamayon’un Kökeni ve Etimolojik Analizi “Hamayon” sözcüğü, köken itibarıyla farklı dillerde değişen anlamlara sahiptir. En yaygın biçimiyle Türkçe’ye Farsça “Hümayun” kelimesinden geçtiği düşünülür. Hümayun, “kutlu”, “uğurlu” veya “talihli” anlamlarına gelir. Osmanlı döneminde…

Araç Boyası Neden Pütür Pütür Olur? Sosyolojik Bir Yüzey Okuması Toplumsal yapıların karmaşık ağında, bireylerin davranışları, tercihleri ve üretimleri yalnızca teknik eylemler değil, aynı zamanda kültürel ifadelerin birer yansımasıdır. Bir araştırmacı olarak insanların gündelik pratiklerinde nasıl semboller oluşturduklarını anlamaya çalışmak, toplumun derin katmanlarını çözümlemenin anahtarıdır. “Araç boyası neden pütür pütür olur?” sorusu ilk bakışta teknik bir konu gibi görünse de, aslında bireyin düzen, kontrol ve mükemmellik arayışıyla toplumsal rollerin iç içe geçtiği bir alandır. Bu yazı, araç boyasındaki pütürleşmeyi hem fiziksel hem de sosyolojik bir fenomen olarak ele alıyor. Pütürlü Yüzeyler ve Toplumsal Düzensizlik Teknik olarak, araç boyasının pütür pütür…

Adıyaman Gerger Köyü Hangi İlçeye Bağlı? Bir Antropolojik Perspektif “Kültürler, zaman içinde şekillenen, geçmişin izlerini taşıyan ve geleceğe yön veren yaşam biçimleridir. Bir köyün tarihini, ritüellerini, sembollerini ve topluluk yapısını anlamak, o kültürün derinliklerine inmek demektir. Gerger Köyü, Adıyaman’ın kültürel mozağinde önemli bir yer tutan, geçmişiyle ve bugününe dair pek çok sır barındıran bir mekandır.” Bu yazıda, Adıyaman’ın Gerger Köyü’nü, sadece bir yerleşim yeri olarak değil, aynı zamanda bir kimlik, topluluk ve kültür örneği olarak ele alacağız. Kültürler arası farklılıkları ve etkileşimleri keşfetmeye davet ediyoruz. Gerger Köyü: Tarih ve Toplumsal Yapı Adıyaman’ın Gerger Köyü, Adıyaman il sınırları içerisinde bulunan Gerger…